SAÇIN YAPISI ve DOĞAL RENGİ

Saç telinin en dış kısmını, keratinden meydana gelmiş yassı plaklardan oluşan kütikül tabakası oluşturur. Bu yassı plaklar saç telini ucundan köküne kadar bir kaç tabaka şeklinde kılıf gibi sıkıca sarar. Kütikül tabakası saç telini koruyan inert bir tabakadır. Herbir kütikül plağının en dış kısmı keratinle beraber lipid yapısındaki maddeleri de içermektedir. Bu, saça hidrofobik bir özellik kazandırır. Kütikül tabakasının hemen altında korteks tabakası bulunur. Saça rengini veren pigmentler, korteks içine homojen olarak dağılmış ve yaklaşık 1 ^m çapındaki melanin granüllerinin içinde bulunmaktadır. Siyah veya kahve rengin nedeni eumelanin, kızıl veya sarı rengin nedeni ise pheomelanin pigmentleridir. Poiimerik yapıda olan eumelanin koyu renkli doğal pigmentlerin tümü için kullanılan genel bir ifadedir. Siyah veya kahverengi saç renginin oluşumundan sorumludurlar. Yapılarındaki kükürt oranı pheomelaninden daha azdır. Tirozinaz enzimi varlığında saçın yapısındaki keratinde bulunan tirozin' den hareketle sentezlenirler. Pheomelanin pigmentleri saçtaki kırmızı ve sarı tonları oluşturan pigmentlerdir. % 10 ile 12 arasında kükürt içerirler. Bu nedenle sahip oldukları rengin kimyasal işlemle açılması eumelaninlerden daha zordur. Kızıl saçların kahverengi saçlardan daha zor renklerinin açılmasının sebebi de budur. Oxymelanin olarak bilinen diğer bir pigment ise sarı veya kırmızı renkte olup rengi açılmış eumelanin olarak tanımlanır. Yapısında kükürt bulunmaz.

Saçın rengi, melanin granülleri içindeki pigment içeriğine bağlı olarak değişir. Toplam melanin miktarı ile eumelanin ve pheomelanin oranları saçın rengini belirler. Koyu renkli saç açık renkli saça göre daha fazla melanin içerir. Siyah renkli saç yaklaşık % 4 oranında melanin içermektedir. Renk, eumelanin pigmentinin partikül boyutuna ve saç içinde dağılım yoğunluğuna bağlıdır. Saç rengini etkileyen diğer bir faktör de yaşdır. Yaşlanmayla beraber melanin pigmentleri yok olur ve saç beyazlaşır. Bu olay üzerinde çok az çalışma vardır. Ancak çoğunlukla kabul edilen teori, tyrosinase aktivitesinin engellenmesi ve melanin granülleri içinde metabolitlerin birikimi şeklindedir.