Saç boyalarına karşı oluşan olası yan etkiler

Saç boyalarına karşı oluşan allerjik deri reaksiyonları, kozmetik ürünler nedeniyle oluşan reaksiyonların yaklaşık % 7'si kadardır. Bunlar, kulak ve saç diplerinde görülen orta şiddetteki eritemden başlayıp tıbbi müdahale gerektiren göz kapaklarının ve yüzün şişmesine kadar değişmektedir. Gradual saç boyaları ile kalıcı olmayan saç boyalarının irritan ve allerjik kontakt dermatite neden olma olasılıklarının çok düşük olduğu belirtilmektedir.

Ancak yarı kalıcı saç boyalarının para boyaları içermesi nedeniyle allerjik kontakt dermatite neden olabilecekleri özellikle vurgulanmaktadır.

Metalik boyalarda kullanılan kurşun asetatın temas dermatitine neden olduğu bildirilmiştir.

Saçın renginin açılması sırasında kullanılan karışımın, saça verdiği hasarın yanısıra, deride irritasyona, allerjik hassasiyete ve saç dökülmesine neden olduğu bildirilmiştir. Özellikle saç renginin açılmasında H202' le beraber kullanılan amonyum persülfatın allerjik kontakt dermatide neden olduğu bilinmektedir.

Kalıcı saç boyaları yaklaşık 120 seneden beri kullanılmaktadır. Bunların kullanıldığı ilk senelerde oldukça fazla allerjik reaksiyonun görüldüğü bidirilmiştir. Daha sonra yapılan araştırmalar bunun, kullanılan boya karışımlarının saf olmadığından ve berberlerin kullandığı H202 çözeltisinin çok yoğun olmasından kaynaklandığını göstermiştir. Bugün boya sistemlerinin üretim işlemi sırasında son derece sıkı kalite kontrolü yapılmakta ve kalitesiz veya standartlara uymadığı için oluşan allerjik reaksiyonların milyonda bir gibi çok düşük bir orana indiği bildirilmektedir.

Kalıcı saç boyaları içinde, her 50 000 uygulamanın Tinde allerjik kontakt dermatite neden olan madde PPD (para-phenylenediamine)' dir. Yapılan çalışmalarda standart kapalı yama testi sonucunda pozitif sonuç alınan hastalarda, saçın boyanması sırasında herhangi bir deri reaksiyonunun oluşmadığı görülmüştür. Bunun nedeni, boyama işlemi sırasında temas süresinin kısa ve kullanılan derişimin % 3' ten az olmasıdır. Ayrıca PPD nin oksidasyon ürünlerinin allerjik olmadığı gösterilmiştir. Bu çalışmalar doğal olarak, yama testi sonunda PPD ye karşı reaksiyon gösteren ve hergün bu boyalarla çaiışan berberler için önemlidir. Deride oluşan bazı reaksiyonların gün ışığı ile temastan sonra oluştuğu belirtilmiş olmasına rağmen, kullanılan boyaların fototoksik veya fotoallerjik olup olmadıkları hakkında kapsamlı bir çalışma yoktur. Kalıcı saç boyaları ile yapılan bir çalışmada, kafaya uygulanan boya ön maddelerinin % 0.02 ile % 0.2 arasında deriden geçtiği ve saç boyalarının mutajenite ve onkojenite açısından düşük risk grubunda olduğu gösterilmiştir.

FDA 1992 senesinden itibaren, boya olarak kullanılan ve 4-MMPD olarak bilinen 4-methoxy-m-phenylenediamine içeren boya sistemlerinin etiketine "deriden geçtiği ve deney hayvanlarında kansere neden olduğu" bilgisinin yazılmasını zorunlu hale getirmiştir. FDA, bu madde dışında 4-chloro-m-phenylenediamine, 2,4-toluenediamine, 2-nitro-p- phenylenediamine ve 4-amino-2-nitrophenol maddelerinin de en az bir hayvan türünde kansere neden olduğunu ve insan ve hayvan derisinden geçebildiğin! bildirmiştir.

Türk Kozmetik Yönetmeliği' nde ise saç boyama sistemleri dışında hiçbir kozmetik üründe bulunmaması gereken maddelerin isimleri ve oranları verilmiştir.