GÜNÜMÜZDE EVDE BAKIM

Modern tıp bakımında evde bakım gittikçe yaygınlaşmaktadır. Bu tür bakımı alan hastaların çoğu ciddi veya kronik hastalığı olan ve bakımın kalitesi ile ilgili sorunlarını çözmede yetersiz olan kimselerdir. Günümüzde sadece hastalar değil aynı zamanda ailelerde sıklıkla evde bakımı tercih eder hale gelmişlerdir.Evde bakım organizasyonu bakımın kalitesi, standardı, hastanın gereksinimleri ve onun çevresine bütüncül yaklaşımı gerektirir. Multidisipliner hizmet yaklaşımı (tıp, hemşirelik hizmetleri, fizyoterapatik hizmetler gibi) ve hasta eğitimi koordinasyonu evde bakımın olumlu sonuçlanması açısından oldukça önemlidir.
 Anahtar kelimeler: Evde bakım, evde bakım hizmetleri

Evde bakım kavramı; koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık bakımı sürekliliğinin etkili biçimde sürdürülmesi amacını güden, birey ve aileye yaşadığı ortamda sunulan sağlık bakım hizmetleri yaklaşımıdır. Sunulan bu sağlık hizmetlerinin kapsamında kronik hastalıkların izlem ve tedavisi, terminal dönem sorunları, fizik tedavi ve konuşma tedavileri, solunum tedavileri, bazı ilaç uygulamaları, total, parental beslenme ve daha bir çok mevcut ya da potansiyel sağlık sorunları yer alır. Evde bakım önceleri tedaviye (hospitalizasyona) gerek duyulan bir çok önemli sağlık sorununa yönelik hizmet gereksinimlerinin karşılanması olarak algılanmış hatta 1960 öncesi yıllarda yani sağlık hizmetlerinin sosyalleşmediği dönemlerde evde hasta muayenesi, ev ziyaretleri ve bulaşıcı hastalıklarda alınacak önlemler olarak yürütülmüş ancak 1960 sonrasında günlük yaşamın bir parçası olarak sağlıklı ancak risk altındaki gruplara, örneğin bebek ve okul öncesi çocuklara, gebe kadınlara, yaşlılara verilen sağlığı koruyucu ve geliştirici bakım olarak yeni bir boyut kazanmıştır.

 Tıp teknolojisi ve hastanelerin gelişmediği dönemlerde yaygın olan evde bakım hizmetleri; son yıllarda hastanelerin değişen rolü, sağlık hizmetlerinin artan maliyetleri ve demografik değişimler ve evde bakım maliyetinin daha düşük olması nedeniyle tekrar önem kazanmıştır . Bu değişimler bir çok ülkede evde yardım, evde hemşirelik hizmeti ve sıklıkla psikoterapi ve iş ve uğraş terapisini içeren entegre evde bakım programlarının gelişmesine yol açmıştır. Ülkemizde ve gelişmekte olan ülkelerde bugünün sağlık anlayışında halen hastalıkların tedavisi ve hasta bakımı üzerinde yoğunlaşma olsa da, birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hemşireler koruyucu sağlık bakımı hareketleriyle birey-aile işlevselliğini, sağlıklı birey ve sağlıklı aile yaşantı biçimlerini gelişmek için önemli adımlar atmışlardır .

 NEDEN EVDE BAKIM ? 
 Tedavi olanaklarının önceki yıllara göre giderek artması, hastalıklara bağlı ölümlerde belirgin bir azalmaya, doğuştan beklenen yaşam süresinin uzamasına, yaşlı nüfusta artışa ve bunlarla birlikte kronik ve dejeneratif hastalıkların artmasına yol açmıştır . Endüstrileşme ve kentleşme nedeniyle aile yapıları değişmiş, geniş aileden çekirdek aileye dönüşümle birlikte, çalışma hayatında rol alan kadın sayısında artış görülmüştür. Bu durum aile içinde bakım verici roldeki kişilerin azalması ve artan bakım sorunlarına yol açmıştır. Evde bakım olgusu, özürlü, yaşlı veya kronik hastalığı olan bireylerin bakımında aile dışı insan gücü ve teknolojisinin kullanım gereksinimlerinin artışına paralel olarak çağımızın önemli sağlık uygulamaları arasında yer almıştır

 EVDE BAKIM HİZMETLERİNİN YARARI NEDİR? 
 Modern sağlık bakımında evde bakım, tedavi ve bakımın sürekliliğini sağlayan, hospitalizasyon ve iyileşme dönemleri arasında önemli bir basamaktır. Evde bakımın hasta/birey ve ailesi açısından bir çok yararı bulunmaktadır. Örneğin; * Evde bakım hizmetleri, tüm sağlık harcamaları ve sağlık hizmetleri üzerine olan maliyet-etkililik ve maliyet- yararlılık avantajlarının yanı sıra hospitalizasyon sonrası veya iyileşme sürecinde olan bireylerin yaşadıkları gerçek ortamları olan evlerinde bakım almalarını sağlar. * Aile bireyleri dışında bir sağlık bakım profesyoneli (hemşire, yaşlı birey bakım elemanı vb) tarafından verilen bakım ile bakım sorumluluğunun tüm aile üyelerine yüklenmesi sonucu oluşan iş ve sosyal yaşantıların kısıtlanması zorunluluğunu ortadan kalkar. * Bakımın evde verilmesi ile tıbbi bakım gereksinimi olan bireyin günlük yaşam aktivitelerinin profesyonel bir bakış açısıyla organize edilmesi, sağlık düzeyinin korunması, tedavi ve rehabilitasyon sürecinde bağımlı durumdan minimum seviyede etkilenmesi sağlanır. * Bakım ve tedavinin evde sürdürülmesi ile bireyde, hastanede uzun süreli yatış sonucu görülen bir çok fiziksel (hastane enfeksiyonları riski) psikolojik (aile, eş, dost ve sosyal çevreden izole olma duygusu) sosyal ve mali (ilaç, doktor ve yatış hizmetlerinin maliyeti) sorunların oluşmasını önlenir